W nowoczesnym budownictwie warto wykorzystywać najnowsze dokonania techniki, dzięki którym konstrukcje dachowe są trwalsze, estetyczne i zachowują swoje właściwości przez wiele lat eksploatacji. Wiele materiałów na przestrzeni lat zostało zmodyfikowanych w taki sposób, aby móc je wykorzystać w nowoczesnych konstrukcjach dachowych. Chcesz poznać najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne dla dachów kopertowych? W tym artykule znajdziesz praktyczne wskazówki, jak budować konstrukcję dachu z użyciem najnowszych technologii.
Wprowadzenie do dachów kopertowych – definicja i charakterystyka
Z definicji przygotowanej przez Zespół Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP wynika, że dach kopertowy to konstrukcja czterospadowa, o dwóch przeciwległych połaciach w kształcie trapezu i dwóch przeciwległych połaciach bocznych w kształcie trójkąta.
A zatem dach kopertowy to konstrukcja czteropołaciowa, gdzie każda z czterech połaci jest nachylona względem podłoża pod tym samym kątem. W budynkach wznoszonych jako prostokątne bryły połacie przybierają kształt trapezów (krótsze) oraz trójkątów (dłuższe).
Zupełnie inaczej wygląda dach kopertowy wznoszony na budynku o bryle kwadratowej. Wtedy wszystkie połacie dachu czterospadowego są identyczne i wyglądają jak trójkąt.
Najważniejsze informacje o dachach kopertowych:
- Dach kopertowy to rodzaj dachu czterospadowego, składający się z czterech połaci.
- W rzucie z góry przypomina kształtem zaklejoną kopertę.
- Zazwyczaj stosowany jest na budynkach o kształcie kwadratu lub prostokąta.
- Charakteryzuje się dużą sztywnością konstrukcji
Tego typu konstrukcje są znane już z XVII wieku i były szczególnie często wykorzystywane we francuskiej architekturze. Kopertowe dachy nadawały budynkom wyjątkowego, eleganckiego wyglądu i tak pozostało do dzisiaj.
Warto zaznaczyć, że dach czterospadowy (kopertowy) opiera się najczęściej na konstrukcji więźby płatwiowo-jętkowej. W tym przypadku krokwie stykają się w kalenicy i wspierają na płatwiach, a to wymaga dodatkowego podparcia na słupach przenoszących obciążenie dachu na strop.
Z czego składa się konstrukcja dachu kopertowego?
Podstawą dla dachu kopertowego jest stabilna konstrukcja nośna, składająca się z kalenicy ułożonej równolegle do dwóch dłuższych połaci dachu czterospadowego. Wykorzystanie w tym przypadku więźby płatwiowo-kleszczowej lub jętkowej jest kluczowe, aby utrzymać stabilność dachu i w odpowiedni sposób przenosić ciężar konstrukcji na ściany budynku.
Jeśli chodzi o konstrukcję dla dachu kopertowego, warto wspomnieć o kilku istotnych faktach:
- Krokwie stykające się w kalenicy są oparte na belkach kalenicowych, a dodatkowo są wspierane na płatwiach równolegle położonych do kalenicy.
- Połacie równoległe w miejscu łączenia tworzą kąt wypukły, co pozwala na łatwiejsze spływanie wód opadowych. Dodatkowo taka forma łączenia konstrukcyjnego zabezpiecza dach przed zaleganiem pokrywy śnieżnej zimą.
- Płatwie muszą być oparte na słupach, które przenoszą ciężar całego dachu bezpośrednio na strop i ściany budynku.
Aby dach kopertowy był stabilny i trwały na lata, szkielet podstawy powinien być wykonany z drewna sosnowego, wysuszonego i zaimpregnowanego.
Do wykonania dachu kopertowego potrzebujemy następujących materiałów:
Kategoria | Materiały |
Konstrukcja nośna | • Drewno konstrukcyjne (krokwie, płatwie, jętki) |
• Stal (w przypadku konstrukcji stalowej) | |
• Łączniki metalowe (gwoździe, wkręty, śruby) | |
Izolacja | • Folia paroizolacyjna |
• Wełna mineralna lub pianka poliuretanowa | |
• Membrana dachowa | |
Pokrycie | • Dachówki ceramiczne lub betonowe |
• Blachodachówka | |
• Gont bitumiczny | |
• Blacha na rąbek stojący | |
Obróbki blacharskie | • Blacha na obróbki (rynny, pasy nadrynnowe, kosze) |
• Gąsiory | |
• Taśmy uszczelniające | |
Elementy dodatkowe | • Łaty i kontrłaty |
Wykończenie | • Wkręty do mocowania łat |
• Klamry do mocowania dachówek | |
• Stopnie i ławy kominiarskie | |
• Płotki przeciwśniegowe | |
• Podbitka dachowa |
Dachówka karpiówka jako idealne pokrycie dla dachu kopertowego – co warto wiedzieć?
Dachówka karpiówka to rodzaj materiału ceramicznego lub cementowego, który jest zaprojektowany tak, aby na specjalnym „nosku” zawieszać poszczególne arkusze połaci dachowej na łatach. Sama nazwa karpiówki ma związek z charakterystycznym wyglądem połaci dachowej, która przypomina łuski karpia.
Historia dachówki karpiówki sięga już XII wieku, kiedy to powierzchnia dachówki była glazurowana, a po latach doszło do rewolucji w branży i rozpoczęto produkcję materiału z wykończeniem: gładkim, chropowatym, szczotkowanym i czesanym.
Dachówka karpiówka była wykorzystywana w różnych stylach architektonicznych na przestrzeni wieków. Najważniejsze z nich to:
- Architektura gotycka – karpiówka była często używana na stromych dachach kościołów i katedr.
- Architektura renesansowa – stosowana na dachach pałaców i rezydencji z tego okresu.
- Barok – karpiówka pokrywała dachy barokowych budowli sakralnych i świeckich.
Przeczytaj także: Dlaczego warto postawić na dachówkę karpiówkę?
Wyróżnikiem dachówki karpiówki jest barwa, która zaczyna się od naturalnej czerwieni, cegłę, miedź, a kończy na odcieniach brązu, antracytu, czerni i odcieni szarości. Tak duża różnorodność sprawia, że ten rodzaj dachówki można wykorzystać praktycznie na każdym budynku – nowoczesnym, klasycznym, a nawet utrzymanym stylu organicznym.
Karpiówka jest idealnym wyborem na pokrycie dachu kopertowego, chociażby ze względu na piękny wygląd, funkcjonalność oraz wytrzymałość, która zachowuje właściwości materiału na lata.
Rola membran wysokoparoprzepuszczalnych w konstrukcji dachu kopertowego – zasada działania
Zarówno w przypadku dachów kopertowych, jak i innych rodzajów konstrukcji dachowych niezbędne jest wykorzystanie membran wysokoparoprzepuszczalnych. To warstwa wstępnego krycia, która zapobiega przedostawaniu się deszczu, śniegu i wilgoci do termoizolacji i elementów konstrukcyjnych dachu.
Optymalna wartość dla membrany wysokoparoprzepuszczalnej to: przepuszczalność pary wodnej > 3000 g/m²/24h. Folie do wstępnego krycia dachu kopertowego osłaniają całą konstrukcję dachu przed skroplinami, które powstają pod pokryciem zasadniczym. Dzięki właściwościom wysokoparoprzepuszczalnym membrany dachowe wpływają na optymalizację zużycia energii grzewczej w budynkach.
Montaż membran dachowych powinien odbywać się zgodnie ze sztuką dekarską. Kilka wskazówek, które są przydatne podczas układania wysokoparoprzepuszczalnej folii na konstrukcji dachu kopertowego to:
- Maksymalna skuteczność membrany jest możliwa przy zastosowaniu odpowiedniej szerokości zakładki materiału – optymalnie to 10-20 cm.
- Membrana wstępnego krycia powinna być układana na krokwiach równolegle do okapu.
- Materiał membrany dachowej powinien być lekko napięty.
- Warstwa wstępnego krycia dachu powinna być wyłożona na pasie podrynnowym lub bezpośrednio na pasie nadrynnowym.
- Na kalenicy i narożach powinny powstać minimum 10-centrymetrowe zakłady materiału.
Dlaczego warto korzystać z membran wysokoparoprzepuszczalnych na konstrukcji dachu kopertowego?
- doskonała elastyczność i niewielki ciężar ułatwiający układanie materiału,
- idealne zabezpieczenie wodoodporne dla całego dachu,
- wysoki poziom wytrzymałości mechanicznej.
Membrana wysokoparoprzepuszczalna na dach to podstawowy element wpływający na skuteczność termoizolacji całej konstrukcji. Dzięki temu obfite opady deszczu, zalegający śnieg, a nawet wiatr nie będą negatywnie wpływać na trwałość wzniesionej konstrukcji.
Dowiedz się więcej: Czym charakteryzują się membrany wysokoparoprzepuszczalne na dach?
Integracja dachówki karpiówki z membraną wysokoparoprzepuszczalną a projekt dachu kopertowego
Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac związanych ze wzniesieniem konstrukcji dachu kopertowego musisz przygotować odpowiedni projekt. Bez tego nie ma możliwości stworzenia stabilnej i wytrzymałej konstrukcji. Już na etapie projektowania uwzględnij rodzaj poszycia dachowego.
Do wentylacji i uszczelnienia dachu możesz wykorzystać produkty Figaroll® Plus. To taśma uszczelniająco–wentylacyjna, która zapewnia doskonałą wentylację przy jednoczesnej ochronie przed deszczem i śniegiem.
Na dach typu karpiówka warto wybrać też wysokiej jakości membrany wysokoparoprzepuszczalne. Dobrym wyborem będzie Membrana Divoroll Maximum Plus 2S. To materiał o wysokiej wytrzymałości, przeznaczony do stosowania bezpośrednio na termoizolację. W tym przypadku wyróżnikiem jest odporność na ciśnienie hydrostatyczne wody ponad 5000 mm. Ten rodzaj membrany zamówisz z gwarancją funkcjonalności do 15 lat.
Alternatywnie możesz też wykorzystać membrany syntetyczne marki Icopal, które są znane w branży dekarskiej od ponad 50 lat. Elastyczne PCV nadaje się do jednowarstwowego krycia konstrukcji dachowej pod dach karpiówkę. Membrana syntetyczna dobrze sprawdza się także w wersji z podkładem fizelinowym, co zwiększa możliwości zastosowania membrany oraz jej trwałość żywotność sięgającą ponad 30 lat.
Wybierając dachówkę karpiówkę z membraną wysokoparoprzepuszczalną, musisz uwzględnić w projekcie odpowiednio dużą ilość materiału np. na zakładki, dzięki którym szczelność konstrukcji będzie zachowana na perfekcyjnym poziomie.
Jeśli chodzi o parametry poszycia dachowego, warto wziąć pod uwagę wymiary, rodzaj tekstury, maksymalny i minimalny rozstaw łat, szerokość krycia, a także wagę surowca, aby dostosować trwałość konstrukcji dachowej do wybranego materiału na poszycie.
W projekcie dachu kopertowego uwzględnij także:
- kąt nachylenia połaci dachowych,
- całkowitą powierzchnię dachu – to przydatne do oszacowania kosztów,
- rodzaj konstrukcji podstawowej dla dachu kopertowego.
W projekcie uwzględnij też, jakie materiały zostaną użyte do wykonania konstrukcji. Kluczowy jest rodzaj drewna konstrukcyjnego np. deski sosnowe. Do wzniesienia stabilnej podstawy dla dachu kopertowego potrzebny jest rzetelnie wykonany projekt. Jeśli nie masz doświadczenia – najlepiej skontaktuj się z architektem. Zyskasz pewność, że żaden z istotnych elementów nie zostanie pominięty już na etapie projektowania.
Perspektywy rozwoju technologii dachowych – podsumowanie
Nowoczesne materiały na poszycia dachowe przyczyniają się do poprawy efektywności energetycznej budynku, a także mają bezpośredni wpływ na wytrzymałość całej konstrukcji dachowych.
Producenci membran wysokoparoprzepuszczalnych, a także dachówki betonowej (karpiówki) stawiają na coraz lepsze metody produkcyjne i surowce, dzięki którym zastosowanie poszczególnych materiałów przekłada się na ogólną poprawę komfortu użytkowania budynku.
Z perspektywy rozwoju technologicznego ciekawą opcją są też poszycia dachowe w formie tzw. dachówki fotowoltaicznej. To dobry wybór, jeśli chcemy połączyć estetykę i energooszczędność rozwiązań dachowych.